မိတ္ထီလာ NLD အမတ်ကို အမှုမစစ်ဘဲ ထောင်သုံးနှစ်ချဟု မိသားစုပြော
ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရသည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ၏ မန္တလေးတိုင်း၊ မိတ္ထီလာမြို့၊ အမှတ် (၁) တိုင်းလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးလွင်မောင်မောင်ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းမရှိဘဲ စစ်ကောင်စီက ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် ချမှတ်လိုက်သည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဧပြီ ၂၈ ညက အသက် ၃၇ နှစ်အရွယ် တိုင်းလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးလွင်မောင်မောင်သည် မြို့မှ ၁၀ မိုင်အကွာ မိတ္ထီလာစက်မှုဇုန်ရှိ ၎င်းနေအိမ်ရှိရာသို့ ခေတ္တပြန်လာစဉ် နာရီပိုင်းအတွင်း အဖမ်းခံရခြင်း ဖြစ်သည်။
ဦးလွင်မောင်မောင်ကို မိတ္ထီလာထောင်တွင် ချုပ်နှောင်ထားပြီးနောက် မိသားစုက ထောင်ဝင်စာ သွားရောက်တွေ့ဆုံရန် ကြိုးစားခဲ့သော်လည်း ပစ္စည်းပေးပို့ခွင့်သာ ရခဲ့ကာ ထောင်ဒဏ်ချမှတ်လိုက်သည်ကို ယင်းနေ့က ထောင်သို့ ပစ္စည်းပို့ပေးချိန်တွင် မိသားစုက သိရှိခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။
ဖမ်းဆီးပြီး ၁၄ ရက်အကြာ မေ ၁၂ တွင် ထောင် ၃ နှစ် ချမှတ်လိုက်ခြင်းဖြစ်ပြီး မည်သည့်ပုဒ်မဖြင့် စွဲချက်တင်ခဲ့သည်ကို မသိရကြောင်း မိခင်ဖြစ်သူက ဆိုသည်။
၎င်းသည် မန္တလေးတိုင်းအတွင်းရှိ တပ်သိမ်းလယ်ယာမြေအရေးတွင် တောင်သူများဘက်မှ လိုက်ပါဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ရွေးကောက်ပွဲမဝင်ရန် တားမြစ်နေသည့်ကြားမှ လယ်ယာမြေအရေးကို လွှတ်တော်တွင်း၌ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၎င်း၏ မိခင်ထံမှ သိရသည်။
လာရောက်ဖမ်းဆီးစဉ်က စစ်ကား ၁၂ စီးအပြင် ရဲကားများဖြင့်ပါ အင်အားသုံး လာရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း မိခင်ဖြစ်သူ ဒေါ်ရေးက ပြောသည်။
“ဖမ်းချင်လို့ ဖမ်းတယ်။ ထောင်ချချင်လို့ ချတယ်။ ဒါပါပဲ။ NLD မို့လို့ပေါ့။ အမှန်က သူ (ဦးလွင်မောင်မောင်) ရှောင်ရင် အချိန်ရတယ်၊ မရှောင်တာ။ တကယ်လို့ သူရှောင်လိုက်ရင် အမေ့ကို ခေါ်သွားမှာ စိုးရိမ်တယ် ထင်ပါတယ်”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
ဦးလွင်မောင်မောင်သည် ၂၀၀၇ ရွှေဝါရောင်တော်လှန်ရေးကာလက ဦးဆောင်သံဃာတစ်ပါးအဖြစ် ထင်ရှားခဲ့သူ အရှင်ဂမ္ဘီရခေါ် ဦးညီညီလွင်၏ ညီဖြစ်ပြီး အရှင်ဂမ္ဘီရသည် အဆိုပါလှုပ်ရှားမှုကြောင့် စစ်ကြောရေးတွင် အပြင်းအထန်ရိုက်နှက်စစ်ဆေးခံရပြီးနောက် န-အ-ဖ စစ်အစိုးရလက်ထက်က နှစ်ရှည်ထောင်ဒဏ် ချမှတ်ခံခဲ့ရသူဖြစ်သည်။
ထိုသို့ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုသမိုင်းရှိသော မိသားစုအဖြစ် စစ်ကောင်စီဘက်က ယူဆကာ အမှုမစစ်ဘဲ ထောင်ချခြင်းလည်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း မိခင်ဖြစ်သူက ပြောသည်။
“နိုင်ငံရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တစ်အိမ်လုံး ထောင်မကျဖူးတဲ့သူ မရှိတော့ ၈၈ ရော၊ ၂၀၀၇ ရော၊ ၂၀၂၁ ရော လိုင်စင်များဆွဲထားသလား အောက်မေ့ရတယ်”ဟု ကျောင်းဆရာမဟောင်းတစ်ဦးလည်းဖြစ်သူ ဒေါ်ရေးက ပြောသည်။
အမှုမစစ်ဘဲ ထောင်ချသည်၊ ထောင်ချပြီးသော်လည်း လူချင်းတွေ့ခွင့်မရသေးဟူသော မိသားစု၏ ပြောဆိုချက်နှင့် ပတ်သက်ပြီး စစ်ကောင်စီပြန်ကြားရေးဌာနကို မေးမြန်းရန် ကြိုးစားသော်လည်း ဆက်သွယ်၍ မရသေးပေ။
တပ်စခန်းအများအပြားရှိသော မိတ္ထီလာခရိုင်၌ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ (USDP) က အနိုင်ရခဲ့သော်လည်း ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် NLD က အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။
ယင်းခရိုင်၌ NLD ပါတီမှ ဦးလွင်မောင်မောင်အပြင် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဒေါက်တာဆင့်စိုး၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးဘုန်းကျော်၊ တိုင်းဒေသကြီး (၂) လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးမောင်မောင်ကြီးတို့လည်း ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြသည်။
မဲစာရင်းမှားယွင်းသည်ဟု အကြောင်းပြကာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည့် စစ်ကောင်စီ၏ ဥပဒေမဲ့ဖမ်းဆီးခြင်းများကြောင့် မိတ္ထီလာမြို့နယ်မဲဆန္ဒနယ်မှ ဝင်ရောက်အရွေးခံခဲ့ရသော NLD ပါတီဝင် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အားလုံးသာမက NLD ပါတီဝန်းရံသူ မြို့မိမြို့ဖများပါ နေအိမ်တွင်မနေရဘဲ လုံခြုံသည့်နေရာသို့ တိမ်းရှောင်နေထိုင်နေရသည်ဟု မြို့ခံများထံမှ သိရသည်။
စစ်ကောင်စီသည် NLD ပါတီဝင်များအပါအဝင် ၎င်းကို ဆန့်ကျင်သူများအား ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ်အထိ ချမှတ်နိုင်သည့် ဆူပူအောင်လှုံ့ဆော်မှု ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ ၅၀၅-က ဖြင့် အရေးယူဖမ်းဆီးမှုများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်နေသည်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း မင်းကင်းမြို့နယ် တောင်တွင်းဒေသသို့ ဇွန် ၁၁ ရက်နေ့ကတည်းက စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်အင်အား ၁၀၀ ခန့် ရောက်လာပြီး ရွာတချို့တွင် နှိပ်စက်၊ လုယက်မှုကျူးလွန်နေသည်ဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။
စစ်တပ်ကျောထောက်နောက်ခံပြု အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် နာမည်ကျော်သည့် ပျူစောထီးအဖွဲ့ကို ငွေကြေးထောက်ပံ့သည်ဟု ကျော်စောသော မြို့မရွာရှိ ဦးစောအောင်၊ ဒေါ်အုန်းဆီတို့၏ နေအိမ် ဇွန် ၈ ရက်နေ့က တိုက်ခိုက်ခံရပြီးနောက် စစ်တပ်ရောက်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံတို့က ဆိုသည်။
ထို့နောက် အနီးရှိ ကြာပင်၊ ယင်းမာ၊ တောင်စာရေး၊ ပိက္ခယား၊ မြေနီရွာများသို့ ဝင်ရောက်၍ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) ပါတီဝင်များ၊ ဝန်းရံသူများ၏ နေအိမ်များကို ဝင်ရောက်ရှာဖွေကြသည်ဟု သိရသည်။
၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်၊ မင်းကင်းမြို့နယ် အမှတ် ၂ မဲဆန္ဒနယ်ကိုယ်စားလှယ် ဦးအောင်ထွန်းလွင်နေထိုင်သည့် ပိက္ခယားရွာကို ဇွန် ၁၂ရက်က ဝင်ရောက်စီးနင်းချိန်တွင် ရွာတွင် မရှိသဖြင့် အဖမ်းမခံခဲ့ရကြောင်း ကာယကံရှင်က ပြောသည်။
ယင်းနေ့၌ပင် စစ်တပ်က အိမ်ခြေ ၅၀ကျော်ရှိသည့် ယင်းမာရွာကိုလည်း လာရောက်၍ နေအိမ်အများအပြားကို ဝင်ရောက်ရှာဖွေရာတွင် နိုင်ငံရေးစိတ်ဝင်စားလေ့မရှိသည့် အသက် ၃၅နှစ်အရွယ် တောင်သူတစ်ဦးကို ရိုက်နှက်ပြီးနောက် အိမ်အနီး နွားတင်းကုပ်တွင် ကြိုးတုပ်၍ ထားခဲ့သည်ဟု ရွေးကောက်ခံလွှတ်တော်အမတ်က ပြောသည်။
အဆိုပါနေ့တွင်ပင် စစ်တပ်က တောင်စာရေးရွာရှိ နေအိမ်ခြောက်လုံးအတွင်း သွားရောက်ရှာဖွေပြီး ဆိုင်ကယ်များကိုလည်း ရိုက်နှက်ဖျက်ဆီးသွားသည်ဟု ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့က ဆိုင်ကယ်သုံးစီးကို ယူဆောင်သွားခဲ့ပြီး စက်ပျက်သွားသည့် အစုတ်တစ်စီးကိုသာ တောင်စာရေးနှင့် ဂုံညင်းရွာသွားသည့်လမ်းတွင် ထားခဲ့သည်ဟု ၎င်းက ဆက်ပြောသည်။
ထို့အတူ ဇွန် ၁၁ရက်၊ ညပိုင်းကလည်း မြေနီရွာအပြင်ဘက် မုံရွာ- ကလေးဝလမ်းမပေါ်ရှိ နေအိမ်တစ်လုံးကို စစ်ကောင်စီတပ်က ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ပြီး အိန္ဒိယ-မြန်မာချစ်ကြည်ရေးလမ်းမ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသူ အမျိုးသားလေးဦးကို ရိုက်နှက်ကန်ကျောက်ကာ ငွေကျပ်သုံးသိန်းခွဲ ယူဆောင်သွားသေးသည်ဟု မြေနီရွာခံတစ်ဦးကလည်း ပြောသည်။
“ဝမ်းလျားမှောက်ခိုင်းပြီး အရိုက်ခံရတယ်။ မျက်နှာတွေ အကန်ခံရတယ်လို့ သိရတယ်။ မနက်မှ သူတို့ပြောပြလို့ သိရတာ၊ ကျွန်တော်က သူတို့နဲ့ရင်းနှီးတော့။ (စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်) ၁၀ ယောက်လောက်က မီးထွန်းထားတဲ့ အိမ်မို့ ဝင်ရှာတာတဲ့။ အကုန်လုံးတော့မဟုတ်ဘူး။ ရိုက်တဲ့သူတချို့က မူးနေတယ်လို့ ပြောတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
တောင်တွင်းဒေသတွင် ရွာပေါင်း ၃၆ ရွာရှိပြီး အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ကြသည့် ပြည်သူတို့မှာ စစ်ကောင်စီတပ်ရောက်လာမည်စိုး၍ တိမ်းရှောင်နေရသည်ဟု တော်လှန်ရေးဆိုင်ရာ သတင်းအချက်အလက်များစုဆောင်းနေသူတစ်ဦးက ပြောသည်။
ထိုသို့ရှာဖွေစီးနင်းမှုများတွင် စစ်တပ်ကျောထောက်နောက်ခံ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီဝင်တချို့ပါဝင်သည်ဟုလည်း ရွေးကောက်ခံအမတ် ဦးအောင်ထွန်းလွင်က ပြောသည်။
၎င်းနေထိုင်သည့် ပိက္ခယားရွာကို ဝင်ရောက်ရှာဖွေရာ၌ ဦးဆောင်လမ်းပြသူများထဲတွင် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဝင် တောင်စာရေးရွာသား ဦးဝင်းအောင်၊ ဦးဆန်းမောင်၊ မိုင်တရာရွာသား ဦးကျော်မင်းဦးတို့ပါဝင်ပြီး စစ်ဝတ်စုံများဝတ်ဆင်ထားကြောင်း ဒေသခံတချို့က ပြောသည်။
“ဝင်းအောင်ဆိုရင် သူငယ်ချင်းတွေပဲ။ သူ့အမျိုးသမီးနဲ့ဆို တစ်တန်းတည်း တစ်ဆောင်တည်း တက်ခဲ့ကြတဲ့သူတွေ။ သူတို့က ကြံ့ခိုင်ရေးအမာခံတွေ။ ရွာတွေဆိုတာ ကျယ်ပြန့်တာလည်းမဟုတ်တော့ တစ်ရွာနဲ့တစ်ရွာက စပ်ရင် ဆွေမျိုးတွေပဲဆိုတော့ ဘယ်သူကဘာလဲ သိတာပေါ့ဗျာ”ဟု တောင်တွင်းဒေသခံ အသက် ၄၈ နှစ်အရွယ် ဦးအောင်ထွန်းလွင်က ပြောသည်။
မင်းကင်းမြို့နယ်ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) ကလည်း စစ်ကောင်စီဘက်မှ ပါဝင်လှုပ်ရှားနေသည့် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဝင်များကို စစ်ဝတ်စုံဖြင့် တွေ့ရသည်ဟု ဇွန် ၁၂ ရက်က သတင်းထုတ်ပြန်ထားသည်။ ယင်းပါတီကို အကြမ်းဖက်အုပ်စုဝင်အဖြစ် သတ်မှတ်ကာ ပါတီဝင်များ၏ အသက်အန္တရာယ်ကို အာမမခံနိုင်ကြောင်း ပြောထားသည်။
ဦးအောင်ထွန်းလွင်၊ မင်းကင်း PDF တို့၏ ပြောဆိုထုတ်ပြန်ချက်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီတာဝန်ရှိသူများ၏ တုန့်ပြန်ချက်ရရန် ကြိုးစားသော်လည်း ဆက်သွယ်နိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။
ထိုဒေသတွင် နယ်စည်းမခြားမိုးကြိုးမုန်တိုင်းအဖွဲ့လည်း ရှိနေပြီး ပျူစောထီးအဖွဲ့ကို ပစ်မှတ်ထားမည်ဟု ဆိုသည်။
တောင်တွင်းဒေသအတွင်း စစ်ကောင်စီလာရောက်တပ်စွဲရသည့် အဓိကအကြောင်းဖြစ်သော မြို့မရွာရှိ ဦးစောအောင်၏နေအိမ် တိုက်ခိုက်ခံရမှုမှာ ၎င်းတို့လက်ချက်ဖြစ်ကြောင်း မိုးကြိုးမုန်တိုင်းအဖွဲ့က ဇွန် ၈ရက်တွင် ကြေညာထားသည်။ သို့သော်လည်း ကားတစ်စီးနှင့် နေအိမ်ခြံဝင်းမီးလောင်မှုသာ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူမရှိဟု ဆိုသည်။
"ခြောက်လန့်တဲ့သဘောမျိုး ပစ်ခတ်သွားတာ” ဟု မြို့မရွာခံတစ်ဦးက ပြောသည်။
တောင်တွင်းဒေသကို စစ်တပ်ဝင်ရောက်စီးနင်းမှုများအတွင်း ဖမ်းဆီးခံရသူရှိမရှိ မသိရသေးသလို စစ်ကောင်စီဘက်ကလည်း သတင်းထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိသေးပေ။
မန္တလေးတွင် NUG အား ဆန့်ကျင်သည့် ဆိုင်ကယ်သပိတ်သည် ရဲနှင့် စစ်သားများ ပြုလုပ်သည့် သပိတ်ဖြစ်ကြောင်းကို ငှင်းတို့ စီးနင်းလာသည့် ဆိုင်ကယ်များ ကြောင့် ခွဲခြားနိုင်ခဲ့သည်။ ဆိုင်ကယ် အများသည် မတရား သိမ်းဆည်း ခြင်း ဖမ်းခြင်းခြင်း ခိုးယူခြင်း ခံခဲ့ရသည့် ဆိုင်ကယ်များ ဖြစ်ပြီး ပိုင်ရှင်များက ကောင်းစွာမှတ်မိကြသည်။